We hebben vandaag
wederom een strak blauwe hemel en een stralende zon. Onderweg stoppen we
regelmatig voor een plas- en fotostop. Het is onvoorstelbaar dat je hier
in de middle of nowere altijd nog een karretje ziet rijden dat wordt voorgetrokken
door een ezel of een paard en waarin een heel Tibetaans gezin heeft plaatsgenomen.
De mensen zijn warm aangekleed met de dikke wollen jassen met extreem lange
mouwen. Waar gaan deze mensen naar toe? Hoe lang zijn ze al onderweg? Hoe
lang moeten ze nog rijden voordat ze op de plaats van bestemming zijn? Hoe
kunnen ze hier leven in dit barre, droge, boomloze, prehistorisch landschap?
We blijven ons regelmatig verbazen over wie hier eigenlijk gaat wonen. Om
er zo een paar dagen een kijkje te nemen is het best mooi, maar wonen..
Traditionele Tibetaanse maaltijd bestaat trouwens slechts uit twee basisgerechten:
yakboterthee met zout en tsampa (grof gemalen bloem van gebrande gerst).
Dit is voedzaam en hoeft verder niet gekookt te worden (brandstof is schaars).
De in 'tegels' geleverde thee wordt in water getrokken. De getrokken thee
wordt overgegoten in een hoge cilindrische houten karn en hieraan wordt
zout en yakboter toegevoegd. Na flink gekarnd te zijn wordt de troebele
vloeistof in een theepot of thermoskan geschonken. Het wordt de hele dag
gedronken. Door tsampa met thee aan te maken krijgt de Tibetaan een eetbare
pasta. Na toevoeging van een beetje gedroogd yakvlees of chiura (gedroogde
kaaskorrels verkregen uit de overblijfselen van drooggekookte yakboterthee)
vormt het een maaltijd.
|
Op
weg neer het plaatsje Tingri klimmen we steil omhoog naar het hoogste punt
van onze reis, de 5.220 meter hoge Gyatso-Pas. Het valt ons op dat de omgeving
steeds ruiger wordt. Overigens heeft de wind hier vrij spel en het is er
dus ijzig koud. Onze oren vriezen er haast vanaf. Uiteraard brengen we ook
hier weer een offer met gebedsbriefjes en gebedsvlaggen. Nu maar hopen dat
de goden die hier leven ons een veilige doorgang verlenen!
We dalen langzaam af naar Tingri (4.390 meter). Vlak voor Tingri kunnen
we onze eerste blik werpen op een hele rij Himalaya-toppen die meer dan
8.000 meter hoog zijn, waaronder de Mount Cho Oyu (8.153 meter) en de Mount
Lhotse (8.516 meter). Even verderop doemt boven de bergen de top van de
Mount Everest op, met 8.848 meter hoogte de hoogste berg ter wereld.
|
 |
Vleesmarkt
|
Tingri is een Tibetaans dorp en het is voornamelijk bekend omdat het
de uitvalsbasis voor expedities naar de Mount Everest is. Vanuit deze
plaats vertrekken veel expedities naar het Everest Base Camp. Helaas hebben
we van de Chinezen geen permit gekregen om het Everest Base Camp te bezoeken.
We lunchen in Tingri in de centrale leef- en kookruimte van het primitieve
guesthouse waar we eigenlijk zouden overnachten. We hebben besloten om
vandaag de reis nog enkele uren voort te zetten zodat we morgen nog maar
een klein stukje hoeven te reizen naar de grens. Dit geeft ons de gelegenheid
morgen als eerste (en dus sneller) de grensformaliteiten te regelen en
eerder in Kathmandu aan te komen.
Rond een houtkachel zakken we heerlijk weg in de zachte kussen en wachten
geduldig op ons eten dat in een klein keukentje wordt bereid. Buiten bevindt
zich het toilet met uitzicht op de strak blauwe lucht. Het toilet heeft
namelijk geen dak en bestaat alleen uit een stinkend gat in de grond.
|
Tingri bestaat
uit smalle straatjes met kleine witgekalkte stenen huizen waarvan de muren
naar boven taps toelopen. De ramen zijn trapeziumvormig en zwart omlijst,
met daarboven een afdakje. Typisch Tibetaans dus. Aan de overkant van het
guesthouse bevindt zich een vleesmarkt. Geslachte geiten hangen aan een
rek. Het stof van de weg wordt door elke passerende kar of auto over het
vlees geblazen. Mannen staan te onderhandelen over de prijs van een paar
levende geitjes en een Tibetaanse man loopt met het karkas van een geit
op zijn rug naar huis. Vrouwen staan met elkaar te kletsen terwijl ze ondertussen
aan het breien zijn. Een stukje verderop wordt een karretje, dat wordt voortgetrokken
door een paard, volgeladen met proviand. De Tibetanen zijn zich op aan het
maken voor een lange en strenge winter.
|
  
Inwoners van Tingri
|
|
Op 25 oktober staan we vroeg op en ontbijten in het hotel. Vandaag gaan
we Tibet verlaten. We vertrekken vroeg naar Zhangmu, de Tibetaanse grensplaats.
De afstand tussen Nyalam en Zhangmu bedraagt slechts 33 kilometer, maar
de weg kan in alle jaargetijden onbegaanbaar zijn. Gelukkig zijn er voor
ons geen problemen te verwachten. Vanaf Nyalam gaat de weg steil naar
beneden en het landschap verandert daardoor snel. Eerst loopt de weg over
steile rotswanden en volgt hij een snel stromende rivier. De weg bevindt
zich soms hoog boven de rivier, soms pal ernaast. Tussen de rotsen groeien
aanvankelijk alleen lage struiken, maar al heel snel doemen bloeiende
planten op. De vegetatie keert abrupt in een zeer weelderige vorm terug.
Naarmate de weg daalt, worden de bomen dikker, watervallen storten langs
de bergwanden omlaag tussen groene oases van varens en mos. Het zien van
zoveel groen is een verademing na de lange en vermoeiende tocht door de
hooggelegen woestijn. Alles oogt hier als een zeer groene jungle.
|
We rijden langs afgronden |
Na circa twee
uur rijden, komen de eerste daken van Zhangmu (2.300 meter) in zicht. Deze
stad is op een berghelling aan weerszijden van de weg boven de Sun Kosi-rivier
gebouwd. Vanuit het dorp heb je uitzicht op de grens met Nepal. In dit dorp
bevindt zich de Chinese grenspost voor paspoortcontrole en douaneformaliteiten.
De feitelijke grens wordt gemarkeerd door de Friendship Bridge over de rivier
de Sun Kosi, enkele kilometers verderop.
Als de bus stopt worden we belaagd door vele jongens en meisjes die met
handen vol geld op de ramen kloppen om te wisselen. Via het raam van de
bus wisselen we onze overgebleven yuans om in Nepalese roepies bij één
van de vele zwarthandelaren. Hiermee nemen we symbolisch afscheid van China
en Tibet. |
|
|
Om 10.00 uur Chinese tijd (7.45 uur Nepalese tijd) sluiten we aan in
de rij voor de slagboom van de Chinese grenspost. Alle bagage hebben we
uit de bus moeten laden en hebben we bij ons. Als we onze rugzakken maar
even los laten, willen Nepalese dragers onze rugzakken overnemen om deze
voor ons te dragen. Vriendelijk maken we ze duidelijk dat we zelf onze
rugzakken willen dragen. De dragers blijven echter volhouden. Na elke
controle proberen ze om onze rugzakken te bemachtigen. Uiteindelijk worden
de meeste dragers verjaagd door Chinese douaniers.
|
| De
door China gebouwde Friendship Bridge bij Kodari (de Nepalese grensplaats)
ligt ver onder Zhangmu en scheidt Nepal van Tibet. De 8 kilometer lange
weg is in de natte zomermaanden vaak niet begaanbaar voor auto's. Reizigers
moeten de weg dan te voet afleggen. Volgens onze routebeschrijving zullen
wij deze erbarmelijk slechte weg achter in de laadbak van een vrachtwagen
afleggen. Gelukkig krijgt onze bus echter toestemming om de slagboom te
passeren en kunnen we na het afhandelen van de uitgebreide controles en
het afstempelen van het Chinese visum weer plaatsnemen in de bus. |
Bijna
onder aan de berg, zet de bus ons af. Het tijd om afscheid te nemen van
onze gids en chauffeur. Het is moeilijk voor te stellen dat ze de door ons
afgelegde reis nogmaals moeten ondernemen voordat ze weer thuis in Lhasa
zijn. Waarschijnlijk start voor hen het verhaal dan vervolgens weer van
voor af aan.
We moeten nog enkele honderden meters lopen en de Friendship Bridge oversteken
voordat we aankomen bij de Nepalese grenspost in het plaatsje Kodari. Vanaf
de brug werpen we nog een laatste blik op het dorpje Zhangmu. De bus die
ons naar Kathmandu brengt, staat al te wachten. Na het invullen van de formulieren
en het afstempelen van het visum kunnen we het Nepalese grondgebied betreden.
Goodbye Tibet. Nepal here we come! |
Lopend naar de Nepalese grens |
