Print dit verslag

Verslag 03 - Vanaf vrijdag 21 september
van Moskou naar Beijing met de Trans Mantsjoerije Express

De Trans Siberië Express heeft ook voor ons een legendarische, bijzondere klank vol met avontuur, romantiek en nostalgie. De Trans Siberië Express is immers de langste spoorlijn van de wereld; de oorspronkelijke route brengt de reiziger van Moskou naar Wladiwostok aan de andere kant van ons continent. Vanuit Wladiwstok kan je overvaren naar Yokohama in Japan. In totaal duurt deze reis circa 8 dagen en de bootovertocht komt daar nog bij.
De route kent echter sinds de jaren '50 twee aftakkingen. De eerste is de Trans Mongolië Express. Deze spoorlijn brengt de reiziger via Irkutsk en de Mongoolse hoofdstad Ulan Bator naar Beijing in China. De Trans Mongolië Express overbrugt de kortste afstand, de oorspronkelijke route naar Wladiwostok de grootste. De Trans Mongolië Express is echter nog goed altijd voor een treinreis van 7.865 kilometer in ruim zes dagen.
De tweede aftakking, de Trans Mantsjoerije Express, neemt een omweg via de Chinese provincie Mantsjoerije om uiteindelijk eveneens in Beijing te eindigen. De trein doet 6,5 dag over het traject van 9.001 kilometer en rijdt in de winter één keer per week en in de zomer twee keer per week.

Op pad met de Trans Mantsjoerije Express
Op pad met de Trans Mantsjoerije Express
De drie spoorlijnen worden willekeurig onder Trans Siberië Express gerangschikt, maar er is dus wel degelijk een verschil; de route en de enorme afstanden die de drie spoorlijnen overbruggen, wijken behoorlijk van elkaar af. Wij kiezen de gulden middenweg; wij laten ons met de Trans Mantsjoerije Express van Moskou - via de Chinese provincie Mantsjoerije - naar Beijing brengen. Deze treinreis van 9.001 kilometer zal ons door de twee (oude) wereldgrootmachten Rusland en China voeren, waarbij we 10 tijdszones zullen passeren.
We hebben nog getwijfeld of we niet de kortere Trans Mongolië Express zouden nemen. Ook in Nederland zijn we namelijk niet gecharmeerd van het - in vergelijking met deze trein - ultramoderne en zeer comfortabele treinverkeer. Desalniettemin hebben we toch gekozen voor de langere route via Mantsjoerije. Redenen? Het levert ons een besparing op in visumkosten (we treinen namelijk niet door Mongolië). Daarnaast zal de treinreis niet heel veel langer duren. We zullen dus op het ritmische geluid van de rijdende trein 6 dagen en 7 nachten in een 4 persoons-coupé verblijven. Het grote voordeel is dat we alle tijd hebben om te onthaasten; geen verplichtingen, geen afspraken, geen telefoons. Dat zal wel even wennen zijn!


Klik op de kaart voor een grotere versie

's Avonds op 21 september vertrekken we uit het hotel. Onze Russische gids brengt ons - samen met acht andere Nederlanders die deze reis bij Tiara Tours hebben geboekt - naar het Yaroslavsky station in Moskou. Om 23.40 uur zal trein nr. 20 met bestemming Beijing vertrekken en om 23.00 uur mogen we instappen. De provodniki (conducteur - in ons geval conductrice) neemt ons plaatsbewijs in. Dit zullen we weer terugkrijgen als we over 6,5 dag het station van Beijing binnenrijden.
Het is even dringen geblazen in de zeer smalle gang van de wagon 12. De Chinezen kunnen de tekst op de deuren van de coupés niet of nauwelijks lezen en het duurt dus een hele tijd voor ze hun coupé hebben gevonden. Wij wachten rustig af. Terwijl we staan de wachten, proberen andere Chinezen dwars door ons heen te lopen om zich met bagage en al aan te sluiten bij de groep voor ons. Onze rugzakken blokkeren echter het smalle gangetje. Toch lukt het ze om zich er tussendoor te wurmen. We waren even vergeten hoe het er in China aan toe gaat. Als alle Chinezen eindelijk hun coupé hebben gevonden, kunnen wij doorlopen naar de allerlaatste coupe van de wagon.

Wij reizen op basis van 2e klasse. Dit betekent dat wij de coupé moeten delen met twee andere Nederlandse mannen, John en Jan uit Groningen. Volgens Tiara Tours zouden het ruime 4-persoonscoupés zijn. Het zijn inderdaad 4-persoonscoupe's, maar echt ruim zijn ze niet. Aan weerzijden bevinden zich boven elkaar twee bedden. De bedden zijn wel vrij breed, maar het blijft een hokje van ongeveer 2 meter lang en 2,5 meter breed. Er kunnen geen ramen open en het is dus best even wennen. Roos besluit op het onderste bed te gaan slapen en Leo gaat boven liggen. De bagage kunnen we kwijt in een bak onder het onderste bed en in een ruimte in het plafond. Het toilet/wasruimte bevindt zich in de ruimte naast onze coupé. Gedurende de reis hebben we hier regelmatig "plezier" van. We kunnen namelijk goed horen wat iedereen uitvreet op het toilet en met name de rochelende Chinezen zijn luid en duidelijk te horen.
De rest van de groep reist op basis van 1e klasse en dit betekent dat zij een coupé voor zichzelf hebben. Deze coupés bevinden zich in een andere wagon, hebben dezelfde afmeting, maar er bevinden zich maar twee bedden in. Het oogt dus iets ruimer.

We kletsen nog wat met John en Jan en besluiten dan lekker te gaan slapen. We maken onze bedden op. We hebben een matrasje, deken, schoon laken en kussensloop uitgereikt gekregen van de provodniki. Hier moeten we de hele reis mee doen.
's Ochtends om 7.00 uur worden we gewekt door één van de andere Nederlanders. Ze vertelt dat zij en haar man vannacht beroofd zijn. Ze slapen in een 1e klas-coupé en hadden de deur op slot gedraaid. Toch hebben criminelen het voor elkaar gekregen om geld, creditcards, paspoorten en visa te jatten! Dit alles zonder dat ze wakker waren geworden. Het maakt ons weer duidelijk dat we niet voorzichtig genoeg kunnen zijn met onze spullen. Even overleggen we met John en Jan of het niet verstandiger is om de deur van onze coupé dicht te doen (we slapen namelijk met de deur open). We besluiten echter uiteindelijk toch de deur open te laten en extra voorzichtig om te gaan met onze waardevolle spullen. Daarnaast zullen criminelen niet zo snel een coupé uitkiezen waar drie bomen van kerels liggen te slapen (hopen we).
De volgende middag horen we dat het ongelukkige stel bij de eerste de beste halte de trein hebben moeten verlaten om - onder begeleiding van politie - terug te keren naar Moskou. Het is namelijk niet toegestaan voor buitenlanders om zonder paspoort en visum in Rusland te reizen. Daarnaast zouden zij zonder de noodzakelijke papieren China niet zijn ingekomen.

Eén van onze Chinese buren
Eén van onze Chinese buren
Het leven in de trein

De dagen in de trein kenmerken zich door slapen, lezen, puzzelen, slapen en naar buiten kijken. Het enige uitstapje dat we hebben, is buurten bij de andere groepsleden in de 1e klas-coupé een paar wagons verderop. De eerste dagen zien we alleen berkenbomen, berkenbomen en berkenbomen en af en toe kleine dorpjes met primitieve, kleine huisjes en een enkele berkenboom. Het is hier volop herfst, de zon schijnt en de kleuren zijn dus prachtig.
Het begint op den duur echter wel te vervelen.
De laatste dagen zien we alleen steppen en grote bevroren vlaktes. De temperatuur is inmiddels flink gezakt en 's nachts vriest het stevig. Het is Siberisch koud!
De communicatie met de Chinezen gaat steeds beter. We hebben geen idee waar ze het over hebben, maar zij en wij lachen ons rot.


Nog meer Chinese buren
Nog meer Chinese buren
Uitzicht op berkenbos
Kilometers spoor
Eindeloze vlakten
Eindeloze vlakten
Tijdens de reis stopt de trein slechts ongeveer 40 keer en de meeste stops duren meestal niet langer dan 10 minuten. Iedere keer als de provodniki de wc op slot draait (het teken dat de trein op een station gaat stoppen), trekken wij snel onze schoenen aan om heel even een frisse neus te kunnen gaan halen of snel wat te eten of te drinken te kopen. Er kunnen geen ramen in de trein open en het wordt - zeker als het zonnetje naar binnen schijnt - flink benauwd in de kleine coupé. Elk beetje frisse lucht is dus van harte welkom, niet in de minste plaats omdat er na een paar dagen een penetrante, zure lucht (zweetvoeten en drank?) in onze coupé hangt. Fijn al die mannen om je heen!
De restauratiewagon is op de lijn Moskou - Beijing een Russische. De restauratiewagon doet ook dienst als winkeltje en je kan er ook snoep (snickers etc.), flesjes limonade en water kopen. Het aanbod van het "restaurant" zelf is niet veel soeps, de kwaliteit van het eten laat te wensen over en als het even iets te druk wordt voor het bedienend personeel dan weigert men je gewoon wat te eten te geven. Daarnaast hanteert men voor de openingstijden de Moskou-tijd. Dit wordt wat lastig als het na een paar dagen 6 uur later is dan in Moskou. Je kan dan 's avonds om 19.00 uur een lunch krijgen.

Hier hadden we al wat verhalen over gelezen en we waren er dus op voorbereid. Naast de rugzakken en onze handbagage hebben we ook nog een plastic zak met eten en drinken de trein mee ingenomen. We hebben voor vertrek nog even wat inkopen gedaan in de supermarkt vlak bij ons hotel. We hebben noodles (je weet wel, waar je warm water bij moet gooien), stukje verpakte kaas, twee flessen cola en een fles water gekocht. Daarnaast hebben van huis theezakjes, zoetjes, cup a soup, wc-papier en wat te snoepen meegenomen.
Iedere wagon is voorzien van een samovar, een op kooltjes gestookte waterketel. Je kan hier ongelimiteerd heet water aftappen. Prima dus om je noodles te bereiden, thee te zetten en een beker soep te maken.
Onderweg kan je op de perrons ook fruit, drank, snacks en brood bij de babuschka's (moedertjes van Rusland) kopen. De trein stopt echter niet zo vaak en ook niet zo lang. Het is dus soms haasten geblazen, anders is de trein al vertrokken en sta je met je halfje brood op een leeg perron. Ook moet je uitkijken dat er geen andere trein tussen jou en je eigen trein stopt. Het wordt dan erg moeilijk om bij de trein terug te komen omdat sommige treinen wel 500 meter lang zijn. Onder de trein doorkruipen is dan vaak de enige mogelijkheid.


De samovar
De samovar
De verjaardag van Leo op 25 september laten we in stilte voorbijgaan. Op dezelfde dag passeren we het Baikalmeer, met een oppervlakte van 35.000 vierkante kilometer het grootste meer ter wereld. Het meer is 636 kilometer lang en 79 kilometer breed. Vroeger werden hier de treinen overgevaren van de ene naar de andere oever. Nu rijdt de trein circa 600 kilometer langs de oevers van het meer en het levert weer een ander uitzicht op.
Vervolgens gaan we de bergen in. De trein heeft inmiddels een extra locomotief gekregen en rijdt uiterst langzaam naar boven. Naar beneden gaat veel vlotter. Het lijkt wel of we zweven.

Op woensdag 26 september komen we om 19.00 uur aan in Zabaikalsk op 6666 kilometer van Moskou. Zabaikalsk is een plaats op de grens met China. Hier vinden de douaneformaliteiten van de Russen plaats. De trein wordt grondig doorzocht op smokkelwaar. Zelfs de plafondplaten worden losgeschroefd om te zien of er niets verborgen ligt. De Chinezen naast ons zijn opvallend stil en hebben zich teruggetrokken in hun coupé. We zien dat ze geld geven aan de douanebeambte en plotseling zijn ze weer heel vrolijk. Daar klopt dus iets niet. Na de controle gaan we de trein uit. De trein wordt namelijk vanwege de andere spoorbreedte in China met behulp van hydraulische liften op een ander onderstel gezet. Dit gaat een paar uur duren. We hebben dus ruim de tijd om onze overgebleven roebels te wisselen voor Renminbi's. Het is wel koud en omdat we zo lang moeten wachten vriezen onze tenen er langzaam af. Vijf uur later mogen we de trein weer in.
De trein rijdt vervolgens 12 kilometer verder in de Chinese grensplaats Manzhouli op 6678 kilometer van Moskou. Ook hier ondergaan we weer de gebruikelijke douaneformaliteiten. Onze paspoorten en visa worden gecontroleerd en om 2.00 uur 's nachts gaan we eindelijk verder richting Beijing. Volgens de boeken zouden we nu stukken van de Chinese muur kunnen zien. Het is echter donker en dit plezier gaat dus aan onze neus voorbij.

Op vrijdag 28 september komen we om 6.00 uur 's ochtends eindelijk aan in Beijing. Het einde van een lange en bijzondere reis. We nemen afscheid van onze reisgenoten en gaan op zoek naar ons hotel.
China here we come!!!!
Het station in Beijing
Het station in Beijing
Fotoserie 02

Verslagenoverzicht
Volgend verslag