Zo gebeurt het dat wij vandaag, maandag 7 januari 2002, Khaosan Road in Bangkok verlaten op het onmogelijke tijdstip van 5.00 uur 's morgens. Voor 60 baht per persoon hebben we bij één van de tientallen reisbureautjes in Khaosan Road een plaats in een minibusje naar het vliegveld gekocht.

Nadat we hebben ingecheckt lopen we langs het postkantoor om de laatste emails te checken. Om 8.40 uur vertrekt vlucht TG303 met Thai Airways naar Yangon, de hoofdstad van Myanmar (Birma). We komen er ruim 1 uur later aan. Het vliegveld ligt bij het plaatsje Mingaladon, 20 kilometer ten noorden van Yangon.

Bij de douane wordt eerst ons paspoort en visum gecontroleerd en afgestempeld. Vervolgens volgt de grote wisseltruck. Iedere toerist is namelijk verplicht om 200 US$ te wisselen voor FEC's (Foreign Exchange Currency), een munteenheid speciaal voor toeristen. Eén FEC is precies gelijk aan een dollar. Waarom dit verplicht is? De overheid probeert te voorkomen dat de harde dollars bij de bevolking terechtkomen. Ze willen ze liever zelf incasseren. (Inmiddels zijn de FEC's afgeschaft)

Bij de douane krijgen we al gelijk te maken met een mooi staaltje van corruptie. We weten dat het verboden is om onze mobiele telefoon in te voeren. In een folder met de douanebepalingen hebben we gelezen dat de telefoon in beslag zal worden genomen en dat we de telefoon bij het verlaten van het land weer kunnen ophalen. We vermelden op het douaneformulier dus heel braaf dat we onder andere een mobiele telefoon hebben en gaan in de rij staan onder het bord Red Channel (iets aan te geven). Een Birmees ziet dat wij een telefoon in onze handen hebben en adviseert ons fluisterend om de telefoon op ons lijf te dragen bij het passeren van de douane. Ze doorzoeken namelijk alleen je tassen. Omdat we de telefoon in Myanmar toch niet kunnen gebruiken en omdat we geen risico willen lopen volgen we ons eigen plan. Maar dat pakt anders uit.
Als we aan de beurt zijn bekijkt de douanier aandachtig ons formulier. De computer en fotocamera's blijken geen probleem te zijn, maar een mobiele telefoon mag het land niet in. De douanier zucht en kreunt eens en kijkt even om zich heen. Hij vindt het blijkbaar te veel werk om de telefoon in te nemen en een ontvangstformulier in te vullen. Hij schuift ons een leeg aangifteformulier toe. Fluisterend vertelt hij ons dat we het formulier opnieuw moeten invullen en de telefoon in geen geval moeten opschrijven. Als we het nieuwe formulier weer bij hem inleveren krijgen we de telefoon weer onopvallend terug met de mededeling dat we hem snel in onze broekzak moeten stoppen. Bij het passeren van de douane wordt alleen onze handbagage gecontroleerd. Welkom in Myanmar.

Tijdens de taxirit worden we direct geconfronteerd met de zwarte wisselmarkt. Het verhaal van de FEC's is namelijk nog niet alles. Hotels, kaartjes voor treinen en entreegelden moeten meestal in dollars of FEC's betaald worden. Producten van lokale markten, maaltijden en lokaal vervoer moeten in de munteenheid van Myanmar, de kyat (spreek uit: tsjat), worden betaald. De officiële wisselkoers is vastgesteld op 6 kyat voor een dollar of FEC, maar het personeel van de bank zal je niet serieus nemen als je bij hen FEC's voor kyat komt wisselen. Op de zwarte markt krijg je namelijk veel meer voor dollars of FEC's. In de taxi wordt ons 600 kyat voor één FEC aangeboden, 100 keer meer dan bij de bank! Een bord rijst kost met de koers van de bank al snel 20 US$!
We hebben op dat moment geen idee van de juiste wisselkoers. We besluiten dan ook om voorzichtig te beginnen en 50 FEC's te wisselen. Dan is de schade niet zo groot als we te weinig krijgen.
Met 60 briefjes van 500 kyat op zak, komen we aan bij het hotel dat we hebben uitgezocht op de luchthaven. Later zal blijken dat 600 kyat voor een FEC een te lage koers is. Hebben we uiteindelijk toch nog de normale prijs voor de taxirit betaald.

Als we de kamer hebben gezien, blijkt dat ze veel meer geld vragen dan dat ze ons op de luchthaven hebben voorgespiegeld. We besluiten dan ook op zoek te gaan naar een ander hotel. De hoteleigenaar reageert enigszins boos en roept ons nog na dat vele andere toeristen, waaronder Nederlanders, het wel betalen. Als we weer in de taxi zitten, probeert men ons nog te interesseren voor een rondreis met een taxi door Myanmar. Als we zeggen dat we met de bus willen rondreizen, kijken ze bedroefd en reageren met de woorden: "cheap, cheap, cheap".
Uiteindelijk laten we ons afzetten bij het Eastern Hotel, in het centrum van Yangon. Het hotel is ons duurste hotel tot nu toe. We weten de prijs af te dingen tot 18 US$ per nacht. Hiervoor krijgen we wel een grote kamer met airco, ruime badkamer met heet water, een televisie (met satellietontvangst) en ontbijt.

Bij de receptie van het hotel ontvangen we een kaart van Myanmar en Yangon. We besluiten direct de omgeving te gaan verkennen.
Yangon blijkt in geen velden of wegen op andere Aziatische miljoenensteden te lijken. Het relatief kalme verkeer concentreert zich voornamelijk op de hoofdwegen en in de zijstraten heerst een aangename rust en kan je op je gemak oversteken. In de stad rijden hele oude Engelse bussen rond. Ze zitten propvol. Opvallend zijn ook de trishaws (fietstaxi's). Zij vervingen na de Tweede Wereldoorlog de door mensen voortgetrokken riksja's. Aan de fiets is een zijspan gemaakt, waar twee mensen in plaats kunnen nemen. De passagiers zitten met de ruggen tegen elkaar. Verder veel moderne Japanse auto's. Een merkwaardige mengeling van oud en nieuw.

Oude koloniale huizen

De vrouw vertelt dat ze heeft gestudeerd, Engels les geeft en een gids-licentie heeft. Ze heeft familie in Europa wonen. Als we verder lopen blijft ze naast ons lopen en nodigt ze ons uit voor een kopje thee. We willen niet weigeren en besluiten met haar mee te gaan naar een typisch Birmees theehuis. Onder het genot van een kopje mierzoete thee ontstaat er een gezellig gesprek. Ze vertelt onder andere dat er vroeger geen drinkgelegenheden waren als die waar we nu zijn.

We weten dat mensen in Myanmar niet in het openbaar vrijuit met toeristen kunnen praten. Ze zegt echter dat dit voor haar geen probleem is omdat ze een gids-licentie heeft. Het is zo gezellig dat we al snel vergeten dat we in Myanmar zijn en dat vrijuit spreken gevaarlijk voor de bevolking kan zijn. We praten over ons werk, computers en internet en ook het verhaal over de "binnengesmokkelde" telefoon komt ter sprake. Na een uurtje wisselen we adressen uit. Ze geeft ook haar telefoonnummer en zegt dat we haar tijdens de reis altijd kunnen bellen als we hulp nodig hebben.
We nemen afscheid en als we weglopen en samen het gesprek evalueren bekruipt ons een naar gevoel. Was deze vrouw wel zo vriendelijk zonder bijbedoelingen? Is het geen spion van de regering die ons behoorlijk heeft uitgehoord? Hebben we geen douaniers in moeilijkheden gebracht met ons telefoonverhaal? Lopen we zelf risico omdat we in het bezit zijn van een mobiele telefoon? Of zien we nu beren op de weg? Het zit ons de rest van de dag niet lekker en we hebben er allebei geen goed gevoel aan over gehouden. Dit is een harde les. In het vervolg zullen we heel goed moeten nadenken wat en aan wie we iets vertellen.

We lopen naar een goudkleurige pagode die we boven de daken zien uitsteken. Het blijkt de Sule Paya (paya is het Birmese woord voor stupa) te zijn. Voor de inwoners van Yangon is dit het centrum van de stad. De 48 meter hoge, vergulde stoepa staat midden op een groot verkeersplein en is volgens een legende gebouwd rond een haar van Boeddha.
Om de pagode bevinden zich kleine winkeltjes met offerwaar. Er zijn handlezers en toekomstvoorspellers en in de vele fotowinkeltjes kan je pasfoto's van een erbarmelijk slechte kwaliteit laten maken.

Onder aan de trappen van de pagode trekken we onze schoenen uit en lopen de trappen op. We lopen een rondje rond de pagode. Zoveel goud, het doet gewoon pijn aan je ogen. Dit is onze eerste kennismaking met één van de honderden pagodes die we de komende tijd gaan zien.

's Avonds lopen we een lange weg af in de richting van Chinatown. Langs de kant van de weg staan honderden eetstalletjes. Het is een kleurig en geurig tafereel. Als je iets wil eten, kan je op hele kleine krukjes plaatsnemen aan een lage tafel. De etenswaren zien er niet al te fris uit. We besluiten dan ook om iets anders eetbaars te zoeken. We vinden witte broodjes, een blikje tonijn en echte La Vache qui rites-kaasjes! Op de hotelkamer eten we de broodjes op terwijl we een route door Myanmar proberen uit te stippelen aan de hand van de Lonely Planet en de reisverslagen van andere reizigers. De eerste dag Myanmar zit er op.