Print dit verslag
Verslag 11 - Xiahe (dag 2)
Reisgenoten op de fiets. Klaar voor vertrek
Reisgenoten op de fiets. Klaar voor vertrek
Terwijl de meeste groepsleden bij het hotel een fiets huren om een fietstocht te gaan naar de uitgestrekte graslanden in de omgeving van Xiahe, besluiten wij vandaag in Xiahe te blijven om nog een dag te genieten van de mooie mensen hier. We kunnen geen genoeg krijgen van de unieke sfeer die hier hangt.

Rond 10.00 uur zijn we dan ook weer present in het Labrangklooster. Plotseling horen we vanuit het ernaast gelegen gebouw de inmiddels bekende hoorngeluiden. We haasten ons naar het betreffende gebouw om maar niets te hoeven missen van het schouwspel dat gaat komen. Er zijn vandaag aanzienlijk meer monniken op straat. Iedereen zegt ons vriendelijk gedag en lacht ons toe.
Het valt ons op dat er vandaag veel jonge monniken op straat zijn. De meeste dragen een ouderwetse "lei" bij zich. De lei is ingesmeerd met vet (jakboter?) en met een fijne pen schrijven ze teksten in het vet.

We komen ook tot de conclusie dat monniken onder hun kleding geen ondergoed dragen. Vlak voordat de ceremonie begint, komen er namelijk nog enkele monniken aangerend. Aan de rand van de straat zakken enkele van hen door de knieën en gaan op hun hurken zitten. De rok ligt netjes om hun heen. Zitten ze op straat te doen wat we denken? Als ze na enkele seconden weer opstaan, zien we dat ze in de goot hun (kleine) boodschap hebben gedaan. Handig zo'n rok.

Jonge monnik met lei
Jonge monnik met lei

Monniken op de trappen van het klooster
Monniken op de trappen van het klooster
Als de eerste monnik plaats heeft genomen op de trappen voor het gebouw begint hij met het opzeggen van zijn gebed. Al snel wordt hij gevolgd door de tientallen monniken die naast hem gaan zitten. Het indrukwekkende geluid zwelt aan. Het klinkt nog mooier dan gisteren. Als er een bel klinkt staan ze op, doen hun laarzen uit en verdwijnen in het gebouw.

Ondertussen klinkt vanuit het hoofdgebouw een oergeluid dat we nog niet eerder hebben gehoord. We snellen ons terug en zien tot onze grote verbazing dat een monnik op het dak zijn longen uit zijn lijf staat te brommen. Hij buigt voorover, haalt diep adem en slaat een hele diepe oerkreet. Zou hij zijn hoorn vergeten zijn?

We lopen ondertussen het binnenplein op en proberen op de trap een gesprek aan te knopen met een monnik. De monnik spreekt geen woord Engels en wij geen Tibetaans/Chinees. Het gesprek verloopt dus wat moeilijk. Leo besluit daarom zijn geheime wapen in de strijd te gooien; met zijn digitale fotocamera met LCD-scherm heeft hij al heel wat contacten kunnen leggen. De gemaakte foto's zijn direct terug te zien op het schermpje en iedereen vindt het reuze interessant om zichzelf in zo'n klein kastje te zien. Soms begrijpen mensen het echter niet; er zijn diverse mensen geweest die gillend wegrennen als ze zichzelf terug zien op die kleine televisie.
Het "gesprek" met de monnik komt helemaal op gang als Leo enkele foto's van hem heeft gemaakt en met behulp van zijn landkaart en foto's laat zien waar we vandaan komen. Met de name de foto's van Leo in de besneeuwde bergen met zijn snowboard maken veel indruk. Ondertussen heeft de monnik gezelschap gekregen van enkele collega's die allemaal geïnteresseerd meekijken.
Uit de gebaren van de monnik begrijpen wij dat het hier straks flink drukker moet worden. Hij maakt een gebaar en een geluid of straks de hele trap vol zal zitten met mompelende monniken.

Monnik
Monnik
Monniken op de trappen van het klooster
Monniken op de trappen van het klooster

En inderdaad. Een paar minuten later hebben zich circa 100 monniken verzameld die allemaal hun gebeden opzeggen. Het is nog indrukwekkender dan gisteren. De meeste van hen dragen traditionele leren laarzen, maar er zijn er ook een paar die simpele gympen aan hebben. Het geluid dat ze voortbrengen is moeilijk te beschrijven, maar het zal ons altijd bijblijven.

Als de dienst begint, trekt weer iedereen zijn laarzen uit en gaan ze de gebedsruimte binnen. De zaal is bijna volledig gevuld. We weten dat we hier geen foto's van mogen maken, maar van buiten kunnen we er toch ééntje stiekem schieten. Als de dienst is begonnen komen er novicen (iemand die net monnik is geworden) aangesneld met grote kannen warme melk. De novicen vullen de kroezen van de oudere monniken.
Novicen komen aangesneld met melk
Novicen komen aangesneld met melk

Op het binnenplein bekijken we de prachtige gekleurde thangka's.
Thangka's zijn wandversieringen die in elke tempel en in elk klooster worden opgehangen. Hierop zijn geschilderde of geborduurde afbeeldingen te zien binnen een breed, gekleurd kader. Ze variëren in afmetingen van een boekpagina tot de voorgevel van een bouwwerk. De afbeelding wordt gewoonlijk aangebracht op papier of canvas en met een dun schutvel beschermd tegen stof. Het paneel is meestal bespannen met gekleurde zijde. Een dikke stok aan de onderzijde maakt het mogelijk de thangka op te rollen als hij verplaatst moet worden en om fladderen in de wind tegen te gaan. Zij behandelen een groot aantal onderwerpen zoals Tibetaanse theologie, astrologie, farmacologie, de levens van Boeddha, heiligen, godheden en mandala's. Thangka's kunnen verrassend eenvoudig of uiterst complex van opzet zijn.

In februari vindt er in Xiahe een gigantisch grote ceremonie plaats waarbij er duizenden pelgrims naar het Labrangklooster trekken. Het hoogtepunt van het festival is het uitrollen van een tientallen meters grote thangka op de speciaal hiervoor gebouwde muur.
We vervolgen onze weg via de pelgrimsroute. De meeste pelgrims zijn op hun paasbest gekleed. Ons oog valt op een echtpaar. Ze zijn ontzettend mooi gekleed. De man heeft erg lang haar dat als een knotje op zijn hoofd is gebonden. Opvallend bij de vrouw is de prachtige ketting. Deze keer zijn de kostuums niet speciaal aangetrokken voor de foto's van toeristen, maar is alles authentiek. Eerst willen ze eigenlijk niet op de foto, maar wanneer Leo zijn toverlantaarn laat zien, moet hij zelfs enkele foto's maken en poseren ze gewillig.
Oude vrouw zet gebedsmolens in beweging
Oude vrouw zet gebedsmolens in beweging

Een stukje verder komen we een heel klein oud vrouwtje tegen die zich moeizaam voortbeweegt. Het lijkt wel of ze met haar laatste krachtinspanning de pelgrimsroute aflegt. Het liefst willen we haar helpen met het ronddraaien van de zware gebedsmolens en haar dragen naar de volgende pagode. Als we een uur later langs de pelgrimsroute een leuk plekje hebben opgezocht en onze gekochte appeltjes zitten te schillen, komt het oude vrouwtje langs geschuifeld. We bieden haar een halve appel aan. Eerst weigert ze maar na enig aandringen pakt ze het toch aan. Ze lacht als de heks in het sprookje van Hans en Grietje. Enkele meters verderop gaat ze op haar gemak aan het appeltje zitten knabbelen. Leo mag enkele foto's maken. We hebben de indruk dat ze niet weet wat hij aan het doen is. Knibbel knabbel knuisje...
Knibbel knabbel knuisje...

Tibetanen hakken de lichamen van overledenen in kleine stukjes en voederen ze aan de vogels. De laatste aardse daad van een overledene is het schenken van hun lichaam zodat andere levende wezens zich kunnen voeden. Gieren, raven en wouwen cirkelen rond terwijl de domdens ("lichaamsontmantelaars") hun werk verrichten. De overgebleven botten worden gemalen of gecremeerd. Het hele ritueel duurt circa 2 uur, waarna de overleden Tibetaan letterlijk naar de hemel is gestegen. Leo trekt 's middags de heuvels in op zoek naar een dergelijke Sky-burial plaats. Hij heeft gehoord dat er een net buiten het dorp moet zijn. De betreffende sky-burialplaats bestaat uit een heilige steen met daaromheen gebedsvlaggen. Op de grond liggen enkele grote stenen en messen. Enkele meters verderop zijn de resten van een vuurtje te zijn. Tussen de asresten liggen inderdaad wat botrestanten. Verder is er niet veel te zien. Het klinkt luguber maar in Tibet hopen wij nog een ceremonie bij te wonen. Na de lijkverbrandingen in India en Nepal zijn we wel iets gewend (denken we).

Als Leo terug is in het hotel, heeft hij een gesprek met een man die in het hotel werkt. De man vertelt dat hij in India is geboren maar dat zijn ouders in de jaren '50 uit Tibet zijn gevlucht toen de Chinezen Tibet binnen vielen. De Chinezen hebben miljoenen Tibetanen vermoord en veel kloosters vernietigd. Zijn ouders zijn zonder bezittingen en in extreme kou de Himalaya over getrokken. Hun vier kinderen hebben tijdens de tocht het leven gelaten. Aangezien ze geen eten hadden, hebben ze zelfs hun lederen laarzen in water gekookt om enigszins een bouillonsmaak aan het water te geven dat ze dronken. Zijn ouders leven nog steeds in India en willen en kunnen niet meer terug naar Tibet. Omdat de man van het hotel een Indiaas paspoort heeft, kan zich wel vrij bewegen in China en Tibet.
Tot op de dag van vandaag houden de Chinezen Tibet bezet. Onze Chinese gids vertelt echter dat China in 1950 Tibet heeft bevrijd. Het is ons onduidelijk van wie ...

Als Leo vertelt dat hij een internetsite heeft met veel foto's van India en Nepal, gaan ze samen een paar uur internetten om de foto's te bekijken. De man bestudeert elke foto aandachtig en wijst kenmerken aan die wij nog nooit eerder hebben ontdekt. De andere medewerkers van het hotel zijn er inmiddels bij komen staan en zijn vol bewondering over de site. Aangezien het hotel nog niet op internet staat besluit Leo een paar foto's van het hotel te nemen en een internetpagina te maken. Ze bieden als dank een maaltijd aan, die we vriendelijk afslaan. Het aanbod om vrij te internetten nemen we echter wel aan.

Morgen vertrekken we vroeg voor een lange busrit naar Zoige. We zullen 's middags een bezoek brengen aan Langmusi. Overmorgen zullen we verder doorrijden naar Songpan.

Fotoserie 14

Verslagenoverzicht
Volgend verslag